2020 жылдың 15 шілдесінде 71 жасында Травматология және ортопедия ғылыми-зерттеу институтының директоры, медицина ғылымдарының докторы, профессор, ҚР ҰҒА академигі, 2015 жылғы ғылым мен техника саласындағы Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты, ҚР еңбек сіңірген қайраткері, ҚР ДСМ штаттан тыс бас травматолог-ортопеді, Қазақстан травматолог-ортопедтері қауымдастығының президенті, жоғары санатты травматолог-ортопед Батпенов Нұрлан Жұмағұлұлы дүниеден өтті.

Нұрлан Жұмағұлұлы Батпеновтің есімі ТМД және алыс шетелдердің ғылыми медициналық орталарында кеңінен танымал. Ол керемет дәрігер, хирург қана емес, сауатты басшы болды, оның көрегендігі 2001 жылдың ақпан айында ғылыми-зерттеу институтын құру идеясын толық жүзеге асыруға, сондай-ақ ғылыми қызмет үшін жаңа мүмкіндіктер ашуға, жаңа технологияларды, түбегейлі жаңа емдеу әдістерін қолдануға және халыққа жоғары мамандандырылған көмек көрсетуге мүмкіндік берді.

 

Целиноград мемлекеттік медицина институтын (ЦММИ) бітіргеннен кейін Целиноград қаласының облыстық клиникалық ауруханасының травматология-ортопедия бөлімшесінде дәрігер-ординатор болып еңбек жолын бастады.

Содан кейін клиникалық ординатурада, Мәскеудегі Н.Н.Приоров атындағы орталық травматология және ортопедия институтының аспирантурасында оқыды. РСФСР-дің еңбек сіңірген ғылым қайраткері, медицина ғылымдарының докторы, профессор А.В.Капланның жетекшілігімен "Көптеген және жанамаласқан жарақаттармен иық пен білектің диафизарлы және метафизарлық сынуы бар науқастарды емдеу" тақырыбында кандидаттық диссертация қорғады.

Кейін дәрігерлік практиканы ЦММИ-дағы ғылыми-педагогикалық қызметпен ұштастырды. 1981 жылдан 1991 жылға дейін Целиноград мемлекеттік медицина институтының травматология және ортопедия және ДӘХ кафедрасының ассистенті болып жұмыс істеді. 1991-1998 жылдары - Ақмола медицина академиясының экономикалық мәселелер жөніндегі проректоры. 1998-2001 жылдары - Ақмола медицина академиясының 1-ші проректоры, ШҚ және ЕДШ курсымен қалпына келтіру травматологиясы, ортопедия және ДӘХ кафедрасының меңгерушісі.

1994 жылы Қазақстанның солтүстік аймақтарында тізе буынына артроскопиялық зерттеу енгізілді.

1996 жылы "Ірі буындардың деформациялаушы артрозы бар науқастарда тұрақты ремиссия жағдайларын жасау және емдеу жүйесін әзірлеу" атты докторлық диссертациясын қорғады. Сол жылы республикада алғаш рет ұршық буынын қазіргі заманғы неміс және щвейцарлық эндопротездермен эндопротездеу әдісін, 2003 жылы – тізе буынын эндопротездеу әдісін қолданды.

Өз іс-әрекеті үшін үнемі жаңа көкжиектер іздейтін қызықты, жан-жақты адам, ол не істесе де, кәсібилігімен және шығармашылық көзқарасымен ерекшеленеді. Нұрлан Жұмағұлұлы бүкіл өмірін травматология және ортопедия саласындағы практикалық және ғылыми қызметке арнады.

Нұрлан Жұмағұлұлы - қол жеткен жетістіктермен тоқтап қалмай, әлемнің түрлі елдерінен мамандарды, травматолог-ортопедтерді тарта отырып, емдеудің жаңа тиімді әдістерін іздеуді жалғастырды.

Профессор Батпеновтің арқасында бүгінгі таңда ТОҒЗИ алыс және жақын шетелдердің жетекші клиникаларымен ынтымақтасады. 19 жыл ішінде институт медициналық қоғамдастықтың тек Қазақстанда ғана емес, одан тыс жерлерде де танылуына қол жеткізді. Жақын және алыс шет елдерде (Германия, АҚШ, Австрия, Бельгия, Польша, Түркия, Ресей, Украина, Белоруссия, Өзбекстан, Қырғызстан және т.б.) дәрігер ғалымдармен және клиникалармен тығыз байланыс жолға қойылған.

Нұрлан Батпенов SICOT және EFORT халықаралық және еуропалық травматолог-ортопедтер хирургиялық қоғамының мүшесі болды. Институт қызметкерлерімен бірге ол үнемі халықаралық форумдарға, конгрестерге, мастер-класстарын өткізуге қатысты.

Институт мақтанышы – Implant Cast (Германия) компаниясымен бірлесіп әзірленген ұршық буыны эндопротезінің жаңа моделі "ҚазТОҒЗИ" цементсіз бекітуге арналған, Н. Батпеновтің моделі.

Оны қолданудың тиімділігі МАТИ-Медтехпен (Мәскеу қ.) бірге жүргізілген математикалық әдістермен дәлелденді. 2012 жылы Республикалық "Шапағат" өнертапқыштық саласындағы жетістіктер байқауында эндопротез жыл өнертабысы болып танылды. 2006 жылдан бастап фирмалық эндопротезді қолдана отырып, үш мыңға жуық операция жасалды.

2015 жылы Н.Ж. Батпеновтің жетекшілігімен ТОҒЗИ авторларының ұжымы "Эндопротездеуді қолдана отырып, ұршық буыны хирургиясында инновациялық технологияларды әзірлеу және енгізу" жұмысы үшін Қазақстан Республикасы Ғылым және техника саласындағы мемлекеттік сыйлығының лауреаты атанды.

Нұрлан Жұмағұлұлының бастамасымен 2012 жылы республиканың облыстары мен қалаларында 9 филиалы бар "Қазақстандық травматолог-ортопедтер қауымдастығы" республикалық қоғамдық бірлестігі құрылды.

Директордың бастамасымен 2014 жылы институтта республикалық эндопротездеу орталығы құрылды. Сол жылы республикалық артроскопия және спорттық жарақат орталығы, кейіннен республикалық омыртқа патологиясы орталығы құрылды.

Нұрлан Батпенов - 2002 жылдан бері жарық көріп келе жатқан "Травматология және ортопедия" журналының негізін қалаушы және бас редакторы, 700-ден астам баспа жұмыстарының, оның ішінде 16 монография, 36 оқу-әдістемелік құрал, практикалық нұсқаулар, мерзімді басылымдарда, оның ішінде халықаралық деректер базасында индекстелетін журналдарда 213 жарияланымның; 80-нен астам авторлық куәліктер мен патенттердің авторы. Керемет хирург, ерекше хирургиялық интуициясы бар дәрігер Нұрлан Жұмағұлұлы үлкен оқушылар саңлағын тәрбиеледі, оның жетекшілігімен 8 докторлық және 20 кандидаттық диссертация қорғалды.

Оның еңбек қызметі ҚР Денсаулық сақтау министрлігімен және Үкіметімен белгіленген, КСРО ХШЖК қола медалімен, "КСРО өнертапқышы" медалімен, "ҚР Денсаулық сақтау үздігі", "ҚР Білім беру ісінің үздігі", "Денсаулық сақтау ісіне қосқан үлесі үшін" наградалық белгілерімен, "Ерен еңбегі үшін" үкіметтік наградасымен марапатталған, "Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері" құрметті атағы берілген, "Қазақстан Республикасының ғылымын дамытуға сіңірген еңбегі үшін" наградалық белгісімен, ҚР Президентінің атынан алғыс хатымен,"Алтын дәрігер" белгісімен, ҚР еңбек сіңірген өнертапқышы, "Белсенді қызметі үшін" "НұрОтан" ХДП белгісімен, мерейтойлық медальдармен, "Құрмет","Парасат"ордендерімен марапатталған.

Бұл тізімде тағы бір марапат орынды болар еді: TOҒЗИ ұйымдастыру және құру үшін. Оның үлесі мен күш-жігерінсіз бұл мүмкін болмас еді.

Қазіргі уақытта 19 жыл Нұрлан Жұмағұлұлы басқарған ТОҒЗИ-да 380 төсекке есептелген 14 клиникалық бөлімше жұмыс істейді, жоғары мамандандырылған және мамандандырылған медициналық көмек көрсетіледі. Эндопротездеу бойынша медициналық көмектің қолжетімділігін жақсарту мақсатында 2014 жылы үшінші эндопротездеу бөлімшесі — № 7 ортопедия ашылды.

Институтта жоғары білікті ғылыми және медициналық ұжым құрылған. Мұнда 7 медицина ғылымдарының докторы және 25 кандидаты, 149 дәрігер жұмыс істейді. Жаңашылдық рухы, білім мен тәжірибе, емдеу мен диагностиканың ең тиімді әдістерін іздеуге ұмтылу институт ұжымы жұмысының стилі мен қағидаттарын анықтайды.

Энциклопедиялық білім, өнертапқыштың таланты, өз ісіне адалдығы — мұның бәрі Нұрлан Жұмағұлұлына тән, бірақ оның тұлғасының негізгі өзегі гуманизм, мейірімділік, жанашырлық болды. Дәл осы мінез-құлық белгілері оны пациенттерге денсаулық пен өмірдің қуанышын қайтарудың жаңа тиімді және жұмсақ тәсілдерін іздеуге және табуға мәжбүр етті.

Профессор Нұрлан Батпеновтің жазылмаған ережелері болды: кемелдікке ұмтылу, өз бетімен жұмыс жасау, жанашырлық, науқастың қайғы-қасіретін шын жүректен жеңілдетуге ұмтылу, мұғалімінен асып түсетін оқушыларды тәрбиелеу және олардың жетістіктеріне қуану, әріптестермен қарым-қатынас жасау, әлемдік инновациялық идеяларды зерттеу, Басқалардың жетістіктерін дұрыс бағалай білу және өз көзқарастар жүйесін, прогресс жолындағы өз жұмысын қайта құруға дайын болу.

Кез-келген істің табысы онымен кім айналысады соған байланысты. Профессор Нұрлан Батпенов өзінің кәсібіне берілген адамдар қатарында.

Ол әріптестері арасында құрмет пен беделге ие болды, резиденттер мен жас дәрігерлерге үлгі болды. Ол жоғары жауапкершілік сезімімен, адал ниетпен, науқастарға сезімтал және мұқият көзқараспен, қарапайымдылықпен ерекшеленді.

Нұрлан Жұмағұлұлы - жүрегі мен жаны үлкен, сонымен қатар өте жігерлі, жомарт, өзіне көптеген туыстарын, достары мен әріптестерін тартқан адам. Ол өзі және айналасындағылардан талап етті, бірақ онымен жұмыс істеу оңай және жағымды болды.

Нұрлан Жұмагұлұлы Батпеновтің қайтыс болуына байланысты, ұжымы туған-туыстарына және жақындарына қайғырып көңіл айтады.

Нұрлан Жұмағұлұлы еліміздің травматологиялық-ортопедиялық қызметіне зор үлес қосқан, өз ісі үшін қуанатын, мейірімді тұлға ретінде біздің жадымызда мәңгі қалады.